จากผืนดินอันเสื่อมโทรม จากไร่ฝิ่นและการทำไร่เลื่อนลอยที่ผิดกฎหมาย กลับกลายเป็นศูนย์เกษตรที่สร้างรายได้ให้กับปวงประชาพืชผัก พันธุ์ไม้บนผืนดินกว้างใหญ่ กลายเป็นทิวทัศน์สวยๆชนิดว่าเป็นเมืองในฝันของเหล่านักเดินทางทั้งหลาย นั่นก็เพราะการวางรากฐานและพระราชดำริทางด้านการเกษตรของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ดังนั้นหน้าหนาวที่จะถึงนี้เราจึงคัดที่เที่ยวในโครงการหลวงยอดฮิตมาฝากกันซึ่งเป็นเพียงจำนวนน้อยนิดในบรรดาโครงการหลวงทั้งหมด เพื่อระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงอ่างขาง
สถานีวิจัยแห่งแรกของมูลนิธิโครงการหลวง เริ่มดำเนินงานตั้งแต่ปี พ.ศ. 2512 เป็นโครงการหลวงส่วนพระองค์ที่เกิดขึ้นจากพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเพื่อให้ชาวเขาบนดอยหยุดการบุกรุกป่าไม้และเลิกปลูกฝิ่น จึงสละพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ซื้อที่ดินเป็นสถานีวิจัย ทดลองปลูกพืชเมืองหนาวชนิดต่างๆ เพื่อสร้างรายได้ให้เกษตรกรมากขึ้นจนสามารถเลี้ยงชีพด้วยตนเองได้ พร้อมๆ กับส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติควบคู่กันไป ปัจจุบันมีพื้นที่รับผิดชอบดำเนินงานถึง 16,577 ไร่ สถานที่ท่องเที่ยวแนะนำ ได้แก่ สถานีเกษตรหลวงอ่างขาง หมู่บ้านนอแล จุดชมวิวม่อนสนและหยุนไหล
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงขุนวาง
30 กว่าปี หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จพระราชดำเนินไปยังบ้านขุนวางเป็นครั้งแรก จากพื้นที่ที่เต็มไปด้วยพืชเสพติด ก็ถูกปรับปรุงพัฒนาเรื่อยมา โดยพระองค์ส่งเสริมให้ชาวบ้านหันมาปลูกไม้ผลและไม้ดอกเช่น ถั่วลันเตาหวาน บรอกโคลีพลัม ท้อ เนคทารีน ผักกาดหวานมะเขือเทศโครงการหลวง พริกหวานดอกเบญจมาศ ดอกคาร์เนชั่นต้นวานิลลา กีวี และองุ่นดำไร้เมล็ดพร้อมส่งเสริมในด้านเศรษฐกิจสังคม วัฒนธรรม และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติไปพร้อมๆ กันหากมาเยือนในช่วงเดือนธันวาคม-มกราคมของทุกปี จะประทับใจไปกับดอกนางพญาเสือโคร่งหรือซากุระดอยที่บานสะพรั่งเป็นสีชมพูตลอดสองข้างทาง
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย
ไม่น่าเชื่อว่าบรรยากาศที่เต็มไปด้วยหมอกปกคลุมแปลงผักบนเนินเขาลูกแล้วลูกเล่า และแปลงดอกไม้เมืองหนาวอันงดงานที่ม่อนแจ่ม ถึงแม้ว่าครั้งหนึ่งผืนป่าจะเคยถูกทำลายเพื่อเป็นที่ทำกิน ปลูกฝิ่นทำไร่เลื่อนลอย แต่เมื่อศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอยได้ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2517 ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย เขตพื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 ก็ได้เข้ามายกระดับความเป็นอยู่ของชาวเขาให้ดีขึ้น โดยแนะนำพืชเศรษฐกิจใหม่ๆ ทดแทนการปลูกฝิ่นทำไร่เลื่อนลอย ที่นี่จึงเหมาะสำหรับเดินทางมาเรียนรู้และท่องเที่ยวเชิงเกษตร วิถีชีวิตชนเผ่าและเยี่ยมชมธรรมชาติมากๆ
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่ลาน้อย
ต้องบอกว่าอำเภอแม่ลาน้อยนี้อยู่ห่างไกลความเจริญ ครั้นพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ เสด็จเยี่ยมราษฎรบ้านห้วยห้อมเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2513 ก็ทรงทอดพระเนตรเห็นถึงความยากลำบากของการเดินทาง และสาธารณูปโภคที่ขาดแคลนของชาวเขา จึงได้พระราชทานทรัพย์แก่ราษฎรที่ขาดแคลนข้าว เพื่อจัดตั้งเป็นธนาคารข้าว ซึ่งถือเป็นธนาคารข้าวแห่งแรกของโลกเมื่อปี พ.ศ. 2521 และศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแห่งนี้ก็ได้ก่อตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการในปีพ.ศ. 2523 นั่นเอง หากมาในช่วงฤดูฝนจะได้ชมนาขั้นบันไดที่เขียวขจีกว้างสุดลูกหูลูกตา
สถานีเกษตรหลวงอินทนนท์
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงอินทนนท์ถือเป็นโครงการหลวงขนาดใหญ่ที่มีความสำคัญแห่งหนึ่ง ตั้งอยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อช่วยชาวเขาให้มีพื้นที่ทำกินเป็นหลักแหล่ง และได้รับการถ่ายทอดวิชาความรู้ทางด้านการเกษตรแผนใหม่ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522 ด้วยลักษณะภูมิประเทศที่ตั้งอยู่ใจกลางหุบเขาสูง จึงมีความงดงาม ปกคลุมด้วยอากาศหนาวเย็นตลอดทั้งปี มาที่นี่นอกจากจะได้ชมแปลงพืชผักไม้ผลเมืองหนาวต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นผักอินทรีย์ไม้ผล ไม้ดอก พืชไร่ สตรอว์เบอร์รีพันธุ์ 80 และกาแฟอาราบิก้า แล้วยังจะได้ชมวิถีชีวิตประมงพื้นที่สูง ทั้งปลาเรนโบว์เทราต์ ปลาสเตอร์เจียน และปูขนอีกด้วย
เครดิตจาก นิตยสาร Weekend ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2016
อ่านเพิ่มเติม ได้ที่ www.mbookstore.com
Other Articles
7 อาหารหยุดปัญหา “ผมร่วง”
